Sahra Altı Afrika’nın ekonomik hacmi 2000 yılından bugüne 4 kat büyüdü. Dünya ekonomileri arasında 2014-2030 yılları arası ortalama %6 ekonomik büyüme ile en yüksek büyüme oranı beklentisinin olduğu kıtanın; bölgedeki 24 ülkede, 2013-2030 projeksiyonunda bu oranın %5’in üzerinde seyretmesi beklenmektedir.
AICD’ye göre, Afrika ile gelişmekte olan ülkeler arasındaki altyapı açığının kapanması için, 2010 ila 2020 yılları arasında 93 milyar USD yatırım gerekmektedir. Bu kıtada Güney Afrika, gelişmekte olan ülkelerin altyapı seviyesi ya da üzerindeki tek ülke konumundadır.
Diğer yandan Dünya Bankası verilerinden, Güney Afrika ve Gana haricindeki tüm Sahra Altı Ülkeleri’nde elektrifikasyon oranının %50‘nin altında olduğunu ve enerji açığının ekonomik büyümeye verdiği zararın %3 seviyelerinde olduğunu görmekteyiz. 2035 yılına kadar bölgenin, yakıta dayalı elektrik üretiminin, bugünkü oranın (0,65 trilyon kwh) iki katına çıkması gerekmektedir.
Bölge, 8 trilyon m³ doğalgaz ve 75 milyar varil petrol rezervi ile tüm kıtanın enerji gereksinimini sağlayabilecek rezerve sahiptir. Söz konusu rezerv ve ihtiyaç korelasyonu, fırsatların hacmi için önemli bir göstergedir.
Bunun dışında bölge ülkeleri gerek limanlar, gerekse havaalanları için özel sektör imtiyazları uygulamaya başladılar. Limanlarda düşük konteyner kapasitesi ve verimsiz işletim, bu sektörlerde güçlü büyüme fırsatlarını işaret etmektedir. Otoyol ve demiryolu halen PPP olarak finanse etme zorluğunda olsa da, büyüyen bölge ekonomisinin büyüyen gereksinimleri arasındadır.
Bugün bölgenin hemen her ülkesi, söz konusu altyapı ve enerji açığının ancak özel sektör katılımı ile sağlanabileceğinin farkında olup, buna yönelik olarak mevzuatlarını hızla geliştirmektedirler.
Bölgenin diğer bir hızla gelişen endüstrisi, özellikle artan altyapı yatırımları ve gelişen gelir düzeyine paralel olarak Çimento Sektörüdür. Sektörün üretim hacmi son 10 yılda %300 artış göstermiştir. Bununla beraber bölgenin 2010 yılında 856 milyon olan nüfusunun, 2025’de 1,2 milyar olması beklenmekte ve bölgenin, Dünya nüfusu içinde bugün %6 olan payının, 2050’de %16’ya çıkacağı beklenmektedir.
Diğer yandan bölgede bu- gün ortalama %37 olan şehir nüfusunun, 2050’de ortalama %55’e yükseleceği diğer bir önemli gösterge olarak karşımıza çıkmaktadır. Tüm bu göstergeler, uzun dönemde beklenen yüksek ekonomik büyüme ile birleştirildiğinde, bölgenin orta vadede, çimento tüketiminde en büyük global pazarlardan biri olacağını açıkça göstermektedir. Bugün kişi başına Çimento tüketiminde Dünya ortalaması 513kg iken, Sahra Altı Afrika’da bu oran halen 100 kg’ın altındadır.
Her ne kadar hızla yeni kapasiteler devreye alınsa da 2013’de gerçekleşen toplam 85 mio ton olan tüketimin, 2018 yılında 115 mio tona yükseleceği ve buna bağlı fiyat trendinin artacağı beklenmektedir.
Limak Grubu, bir çok yerli yabancı uluslararası şirketler gibi, Afrika’nın özellikle Sahra Altı bölgesini mercek altına almıştır. Biri Batı, diğeri Doğu Afrika’ya giriş kapısı olan Fil Dişi Sahili ve Mozambik ülkelerine yatırım yapmaya karar veren Grup, Mozambik’te ki inşaatına Mayıs 2015’te başlamıştır.
Çimento Öğütme ve Paketleme tesisleri 700.000 ton/yıl çimento üretim kapasiteli olup, başkent Maputo’nun Matola Limanı’nda 80.000m² bir ara- zi üstüne kurulacaktır. 40 mio EUR yatırım bütçe değerine sahip tesis, bir sonraki etap liman yatırımı ile Hint Okyanusu’na kıyı önemli bir çimento fabrikası hüviyetinde olacaktır. Mozambik ve devamında Doğu Afrika’da, kurulumu gerçekleşen LİMAK CIMENTOS SA şirketi ile faaliyetlerini sürdürecek olan Limak Grubu, tesisin Temmuz 2016’da üretime geçmesini planlamaktadır.
Fil Dişi Sahili’nde inşaatına Aralık 2015’te başlanan Çimento Öğütme-Paketleme ve Hazır Beton tesisi, 1.000.000 ton/yıl çimento ve 1.000.000m³/ yıl hazır beton üretim kapasiteli olup, ülkenin ti- cari başkenti Abidjan’a 15km mesafede 120.000m² bir arazi üstüne kurulmaktadır. 58 mio EUR yatırım bütçe değerine sahip tesise, ikinci fazda, BIMS Blok ve Prefabrik inşaat malzemeleri üretim tesisleri inşa edilmesi planlanmaktadır. Fil Dişi Sahili ve devamında Batı Afrika’da, kurulumu gerçekleşen LİMAK AFRIKA SA şirketi ile faaliyetlerini sürdürecek olan Limak Grubu, tesisin 2017 yılı ilk yarısında üretime geçmesini planlamaktadır.
Afrika kıtasında gerek organik, gerek satın alma yoluyla büyüme kanallarını açık tutacak olan Limak Grubu’nun dikey entegrasyon yapısının, bu kıtada Çimento Şirketi olmanın ötesinde, gerçek güçleridir.
Afrika pazarında 2017 yılında 2 adet tesis, ve 1.7Mt çimento üretim kapasitesi ile adından söz ettirecek olan Limak Grubu’nun, bu kıtada 2019 yılına kadar yeni bir entegre tesis ya da satın almayı gerçekleştirmek hedefleri arasındadır.
M.Erkam KOCAKERİM
Ar-Ge ve İş Geliştirme Direktörü