Litvanya’da beş gün…

Litvanya, Kuzey Avrupa’daki üç Baltık Devleti’nden biri… Nüfusu 2,8 milyon olan Litvanya; Rusya, Letonya, Polonya ve Belarus gibi ülkelere sınır komşuluğu yapıyor…

Son yıllarda Erasmus gibi değişim programları kapsamında Türk öğrencilerin de ilgisini çekmeye başlayan bu ülkede sizleri kısa bir gezintiye çıkaralım istedik.
Beş günlük hızlı bir programda, ülkenin pek çok noktasını gezip görebilmeniz mümkün…

Milli havayolu şirketimiz Türk Hava Yolları’nın Litvanya’da başkent Vilnius ve ülkenin batı kıyısında yer alan Palanga’ya İstanbul çıkışlı seferleri bulunuyor.
Basketbola olan tutkusuyla da bilinen Litvanya’da, bu sporu “halkın ikinci dini” olarak adlandırmamız hatalık olmaz.

Litvanya basketbolu deyince Türk basketbol severleri ilk olarak Zalgris Kaunas, Neptunas, Vilnius gibi takımlar geliyor. Ancak Sintek’in isim sponsoru olduğu Sintek Jonava da, basketbol dünyasında bir marka olma yolunda hızlı adımlarla ilerliyor.
Ağırlıklı olarak düz yer şekillerine sahip olan ve böylelikle gezilmesi oldukça kolaylaşan Litvanya’nın üçte biri ormanlarla kaplı.

Ülkenin ana ihracat ortakları arasında Rusya, Letonya ve Polonya başı çekerken; ithalatında Rusya, Almanya ve Polonya önemli bir yer tutuyor.

1 Mayıs 2004’te Avrupa Birliği’ne tam üye olan Litvanya, 1 Ocak 2015’ten itibaren Euro Bölgesi’ne dâhil oldu.

BAŞKENT VİLNİUS EN GÖZDE
Başkent Vilnius, yaklaşık 555 bin nüfusuyla Litvanya’nın en büyük ve en önemli kenti… Tarihi 14’üncü yüzyılın kadar başlarına kadar dayanan kent, tarihi yapıları ile turistlerin ilgisini çekiyor. Sayıları bin 500’ü bulan bu yapılar sayesinde Vilnius, 1994 yıllında Unesco Dünya Miras Listesi’ne dâhil oldu. 2009 yıllında Avrupa Kültür Başkenti seçilen kentin, en önemli yapıları arasında Vilnius Katedral Meydanı, Aziz Anne Kilisesi, Aziz Peter ve Paul Kilisesi, Gediminas Kulesi, Şafak Kapısı, Büyük Dük Sarayı, Stikliu Caddesi, Literatu Caddesi, KGB Müzesi, Litvanya Ulusal Müzesi, Üç Haç Anıtı, Bernardinai Bahçesi, Užupis, Vilnius Üniversitesi ve Televizyon Kulesi bulunuyor…

İSYANIN SİMGESİ HAÇLAR TEPESİ
Litvanya’nın kuzeyinde yer alan Šiauliai, 100 bini aşan nüfusuyla dördüncü büyük kent… Başkent gibi pek çok tarihi yapıya ev sahipliği yapan şehrin adını okumakta sorun yaşayabilirseniz “Şauley” olarak adlandırabilirsiniz. Şehrin dünyada tanınmasını sağlayan en önemli yeri Haçlar Tepesi (Hill of Crosses).. Burası siyasi anlamı da bulunan ve başkaldırının simgesi bir yer olarak kabul ediliyor.

Hikayesi ise ilginç…

Litvanyalılar baskılar sebebiyle 1831 yılında Ruslar’a karşı ayaklanmış. Ancak başarısız olan bu ayaklanmaya birçok kişi hayatını kaybetmiş. Hatta cesetleri ailelerine bile verilmemiş. İsyan edenlerin aileleri kutsal bir yer olarak kabul edilen bu tepeye sembolik haçlar koymaya başlamış. Daha sonra da bu adet nesiller boyunca devam etmiş. Sovyetler Birliği döneminde mezarlıklara bile haç konulması, her türlü dini aktivite yapılması bile yasaklamış. Hatta Vilnius’ta bir Katolik kilisesi resmi olarak ateizm müzesine dönüştürülmüş. Her yıl çok sayıda ziyaretçi çeken bu tepeyi mutlaka ziyaret etmenizi öneririm.

BASKETBOLUN BAŞKENTİ KAUNAS
Litvanya’nın en büyük nehri Neman ve Neris’in buluşma noktasında yer alan Kaunas, yaklaşık 380 bin nüfusuyla ülkenin en büyük ikinci kenti konumunda. Kendine özgü bir mimari yapısı bulunan Kaunas’ı Türkiye’de en fazla tanıyan kesim hiç kuşkusuz basketbol aşıkları… Şehirde yaşlısından gencine herkes tam bir basketbol tutkunu. Sohbetlerin ana konusu hep basketbol… Şehirle adı özdeşleşen 75 yıllık Zalgris Kaunas takımı, Litvanya’nın dünyada en fazla tanınan markaları arasında başı çekiyor.

Kentin en bilinen yapısı, 400 yıl önce inşa edilen ve aynı zamanda ülkenin de en büyük kilisesi olan Kaunas Katedral Bazilikası… Kaunas Belediye Binası, Kaunas Kalesi, St. Francis Xavier Kilisesi, Perkūnas Evi, İletişim Tarih Müzesi ve Litvanya Hayvanat Bahçesi gibi turistik yapılar da keyifle gezebileceğiniz yerler arasında bulunuyor.

DENİZ TUTKUNLARI İÇİN TEK SEÇENEK : PALANGA
“Biraz deniz havası alayım” derseniz, Litvanya’daki en iyi seçeneklerin başında Palanga geliyor. Ülkenin batısında Baltık Denizi kıyısında yer alan Palanga’ya İstanbul’dan THY uçuşlarıyla gelmeniz mümkün. 18 km uzunluğunda ve 300 metre genişliğindeki kumsalıyla çok nitelikli plajları barındıran Palanga, tarihi binaları ile de dikkat çekiyor. Yazları turist akınına uğrayan şehre gelmek için, yaz aylarında düzenlenen karnaval sizin için iyi bir fırsat olabilir.

DENİZ KAPISI: KLAİPEDA
Litvanya’nın kuzeybatısında, Baltık Denizi kıyısında bulunan Klaipeda, ülkenin tek liman şehri olma özelliği ile dikkat çekiyor. Yaklaşık 240 bin kişinin yaşadığı şehir, Litvanya’nın Almanya ve İsveç ile denizyolu bağlantısını sağlaması açısından kritik önem taşıyor. Bu ülkelerle feribot seferleri yapılan Klaipeda, plajları ve turistik yapıları ile turistlerin uğrak noktalarından biri. Yılın çeşitli dönemlerinde, özellikle yaz aylarında çok sayıda festivale ev sahipliği yapan şehirde tarihi kale ve Deniz Müzesi görülmeye değer yerler arasında. Kaipeda’dan yapılan 5 dakikalık feribot yolculuğuyla Curonian Spit’e geçerek Nida’da bulunan devasa kum tepelerinin, ormanın ve Baltık Denizi’nin birleşim noktasında enfes bir manzaraya tanıklık edebilirsiniz.

YEŞİLİN BENZERSİZ KARŞILIĞI: AUKSTAİTİJA MİLLİ PARKI
Litvanya’da turistlerin en fazla rağbet ettikleri yerler arasında, ülkenin kuzeydoğusunda yer alan Aukstaitija Milli Parkı geliyor. 1974 yıllında kurulan milli parkı ünlü yapan özelliği ise muhteşem yeşil gölleri ve ormanları… Yaklaşık 405 km²’lik bu devasa parkta binlerce bitki ve hayvan türü bulunuyor. Ayrıca parkın içerisinde Antik Arıcılık Müzesi ve Palüse Ahşap Kilisesi de yer alıyor.

YAŞAYAN TARİH: TRAKAİ KALESİ
Game of Thrones gibi eski çağların canlandırıldığı dizi-filmlerde herkesin görünce iç geçirdiği, gösterişli ve bir o kadar da heybetli, etrafı orman ve nehirlerle çevrili tarihten bir kesit adeta Trakai Kalesi… Ortaçağ Litvanya’sının en önemli askeri ve siyasi merkezi olarak kullanılan Trakai Kalesi aynı zamanda Litvanya’nın tüm düklerine ev sahipliği yapmış. Trakai ziyaretiniz sırasında kaçırmamanız gereken üç şey: sıcak hava balonu ile manzaraya doymak, nefis bir hamur işi ürünü olan Kibinai yerken buğday mayasından elde edilen Gira (Alkolsüz) keyfini çıkarmak ve Trakai Kalesi içinde eski çağlara doğru bir yolculuğa çıkmak…

LİTVANYA’DA SAĞLIĞIN BAŞKENTİ: DRUSKİNİNKAİ
Ülkenin güneyinde Polonya ve Beyaz Rusya ile sınır komşusu olan Druskininkai, Litvanya’daki son durağımız… Kaplıcaları ile ünlü olan Druskininkai, Almanya başta olmak üzere Avrupa’nın pek çok ülkesinden insanların sağlık arayışında ilk duraklardan biri olma özelliği taşıyor.

UZUPİS’UN ANAYASASINI SAKIN ÇİĞNEMEYİN…
Uzupis, başkent Vilnius’un içinde ‘bağımsız’ bir yerleşim bölgesi…
Litvancada “nehrin öteki tarafı” anlamına geliyor. Tüm ziyaretçilerin bu anlama hak vereceklerine inanıyorum. Zira Uzupis’in bağımsızlığı, “Uzupis Cumhuriyeti” şeklinde tanımlanıyor. Sintek Plus okurlarını merakta bırakmayalım. Yasal bir bağımsızlıktan söz etmiyoruz. Ancak Uzupis sınırları içinde her türlü fikir ve düşünce hürriyetinden bahsetmemiz mümkün. Uzupis, temel olarak insan hakları çerçevesinde Uzupis’in sakinleri tarafından yazılmış bir anayasası, her mevsim için ayrı bir bayrağı, 10-15 kişilik bir ordusu var. Her nasıl Vilnius “melekler şehri” olarak melekler tarafından korunmaktaysa, Uzupis’in de kendine özel koruyucu bir meleği var.
Ve bu melek, Uzupis girişinde ziyaretçileri Uzupis Anayasası ile karşılıyor:

UZUPİS ANAYASASI
Herkesin Vilnele Deresi kıyısında yaşama hakkına sahiptir. Vilnele Deresi de herkesin yanından akıp gitme hakkına sahiptir.
Herkes sıcak su kullanma, kışın ısınma ve bir çatı altında barınma hakkına sahiptir.
Herkes ölme hakkına sahiptir; ancak bu bir zorunluluk değildir.
Herkes hata yapma hakkına sahiptir.
Herkes özgün olma hakkına sahiptir.
Herkes sevme hakkına sahiptir.
Herkes sevilmeme hakkına sahiptir, ancak bu şart değildir.
Herkes aylaklık yapma hakkına sahiptir.
Herkes bir kediyi sevme ve ona bakma hakkına sahiptir.
Herkes, taraflardan biri ölene kadar, bir köpeğe bakma hakkına sahiptir.
Köpek, köpek olma hakkına sahiptir.
Kedi sahibini sevmek zorunda değildir, ancak ihtiyaç duyulması halinde yardım etmelidir.
Herkes, bazen sorumluluklarından habersiz olma hakkına sahiptir.
Herkes susma hakkına sahiptir.
Hiç kimse şiddet kullanma hakkına sahip değildir.
Herkesin birden fazla milliyete tabi olma hakkı vardır.
Herkesin kendi doğum gününü kutlama ya da kutlamama hakkı vardır.
Herkes kendi özgürlüğünden sorumludur.