6852 adadan oluşan bir ülke. 130 milyon nüfusa ve Türkiye’nin neredeyse yarısı kadar yüzölçümüne sahip. Kısa boylu, çekik gözlü, dünyanın en çalışkan insanlarının yaşadığı topraklar. Binlerce yıllık tarihleri, samuray kültürü, geyşaları, robotları, dünyaca ünlü markaları ile dünyanın en büyük ilk 3 ekonomisi içinde yer alan, “Doğan Güneşin Ülkesi” olarak tanınan Japonya….
Japonya Doğu Asya’da bir ada ülkesidir. Büyük Okyanus’ta bulunan Japonya Japon Denizi’nden Çin, Kuzey Kore, Güney Kore ve Rusya’nın doğusuna, kuzeyde Ohotsk Denizi’nden güneyde Doğu Çin Denizi’ne ve Tayvan’a kadar uzanır. Japonca adını oluşturan kanji karakterler “güneş” ve “köken” anlamına gelir. Bu nedenle Japonya “Doğan Güneşin Ülkesi” diye de bilinir.
Japonya coğrafî yapısı bakımından 6852 adadan oluşan bir takımadadır. Bu adaların en büyükleri olan Honshu, Hokkaido, Kyushu ve Shikoku adaları ülkenin yüzde 97’sini oluşturur. Adaların çoğu dağlıktır ve bazıları yanardağlardan oluşur.
Japonya’nın en yüksek dağı olan Fuji Dağı bir yanardağdır. Japonya 130 milyon civarında nüfusuyla dünyanın nüfus açısından onuncu en kalabalık ülkesidir. Honshu’da bulunan Büyük Tokyo Metropolü, fiili başkent Tokyo ve bulunduğu alan çevresinde bulunan prefektörlükler ve şehirlerle birlikte 30 milyonunun üzerindeki nüfusuyla dünyanın en büyük metropoliten alanıdır.
Arkeolojik araştırmalar Paleolitik çağın son döneminden beri insanların Japon adalarında yaşadığını gösterir. Yazılı tarihte Japonya’nın adı ilk olarak 1. yüzyıldan kalma Çin metinlerinde geçer.
Japonya’nın tarihi dış dünyadan etkilendikten sonra çok uzun yıllar boyunca tecrit edilmesiyle şekillenmiştir. Günümüzdeki Japon kültürü dış etkiler ile iç gelişmelerin bir karışımından oluşmaktadır. 1947 yılında anayasanın kabulünden beri Japonya parlamenter monarşi ile yönetilmektedir. Devletin başı Japon imparatoru, hükümetin başı ise başbakandır. Seçimle işbaşına gelen bir parlamentosu vardır.
Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya göre Japonya, Amerika Birleşik Devletleri’nden sonra dünyada ikinci sıradadır. Birleşmiş Milletler, G8 ve APEC üyesidir. Savunma bütçesi dünya beşincisidir. Dünyanın en büyük dördüncü ihracatçısı ve en büyük dördüncü ithalatçısıdır.
Yönetim Şekli
Ülkenin yönetim şekli Anayasal Monarşi’dir. İkinci Dünya Savaşının akabinde 1947 yılında kabul edilen Anayasa çoğulcu parlamenter bir sistem getirmiştir. Anayasa uyarınca, İmparator’un görev ve yetkileri tamamen törensel nitelikte olup, yönetim erkinin başı Başbakan’dır.
Ülkede iki kabineli Meclis sistemi bulunmaktadır. Ulusal Meclis (Diet) Anayasa’da, “en üst devlet kurumu” olarak tanımlanmakta ve 475 sandalyeli Temsilciler Meclisi (Alt Meclis) ile 242 sandalyeli Senato’dan (Üst Meclis) oluşmaktadır. Ulusal Meclis, Başbakan’ın atanması, Hükümet’in feshedilmesi ve bütçenin onaylanmasında temel belirleyici kurumdur. Temsilciler Meclisi anayasal olarak Üst Meclis’e göre daha güçlü bir konumdadır. Temel konulardaki bazı kararlarda sadece Alt Meclis söz sahibi olup, Üst Meclis tarafından alınan kararları da üçte iki çoğunlukla reddetme yetkisine sahiptir.
Başbakan Shinzo Abe liderliğindeki Liberal Demokrat Parti-Komeito Partisi koalisyonu Aralık 2012’den bu yana iktidardadır. Koalisyon Hükümeti, kurulduğundan bu yana gerçekleşen tüm genel seçimlerden zaferle çıkarak konumunu sağlamlaştırmıştır. Son olarak, 2016 Temmuz ayında yapılan Senato (Üst Meclis) kısmi seçimlerini de kazanarak, koalisyonu destekleyen fikirdaş partilerle birlikte Alt Meclis’in yanı sıra Üst Meclis’te de üçte iki çoğunluğu elde etmiştir.
Japonya’nın pasifist güvenlik doktrininin değiştirilmesi ve Japon birliklerinin kriz anlarında deniz aşırı müdahalede bulunmasına imkân tanıyan yasa tasarılarının kabul edilmesi yakın dönemde ülkenin en önemli gündemini oluşturmuştur. Yürürlüğe girdiğinden bu yana hiç değişikliğe uğramamış olan Japonya Anayasası’nda değişiklikler yapılmasına ilişkin tartışmalar ise devam etmektedir.
Diğer yandan, Japon Hükümeti, 2016 Ağustos ayında tahttan feragat etmeyi arzuladığını açıklayan İmparator Akihito’nun bu isteğine imkan tanımak için, tahttan feragati sadece halihazırdaki İmparator için mümkün kılacak geçici bir özel kanun tasarısını 2017 Mayıs ayında Parlamento’ya sunmuştur. Tasarı Parlamento tarafından onaylanmıştır.
Hükümetin halihazırda İmparator Akihito’nun tahtı 2018 yılı Aralık ayı itibariyle büyük oğlu Veliaht Prens Naruhito’ya devretmesi ve İmparatorluk döneminin adının 1 Ocak 2019 itibarıyla değişmesini öngören bir plan ile Naruhito’nun 2018 Mart ayı sonu itibarıyla tahta çıkmasını öngören bir plan üzerinde çalıştığı bilinmektedir.
Japonya Türkiye İlişkileri
Asya’nın doğu ve batı uçlarında yer alan ve çağdaşlaşma süreçlerini ulusal kimlik ve kültürlerinden ödün vermeksizin geliştirme ortak paydasına sahip olan Türkiye ile Japonya arasındaki dostluk 20. yüzyılın son dönemine uzanmaktadır.
Sultan İkinci Abdülhamit’in Japon İmparatoru Meiji’ye mukabil hediyelerini ve dostluk mesajını götürmek üzere 1890 yılında Japonya’yı ziyaret eden Ertuğrul fırkateyni dönüş yolunda Kushimoto açıklarında batmış ve 532 denizcimiz yaşamını yitirmiştir.
Bu elim olay sonrasında önce Oşimalı Japon köylülerinin denizcilerimizin kurtarılmalarına yönelik gayretleri, kazanın duyulmasıyla birlikte de Japon halkı ve makamlarının yaralılarımız ile şehitlerimizin ailelerine yönelik ilgi ve yardım kampanyaları Türk- Japon dostluğunun temellerini oluşturmuştur.
Bu bağlamda İran-Irak Savaşı sürerken 1985 yılında Tahran’da mahsur kalan çok sayıda Japon vatandaşının Japon makamlarının yardım çağrısı üzerine Türk Hava Yolları tarafından Japonya’ya götürülmeleri de ilişkilerdeki bir diğer duygusal dönüm noktasını teşkil etmiştir.
Türkiye ile Japonya arasındaki diplomatik ilişkiler 1924 yılında kurulmuş, Japonya nezdindeki ilk temsilciliğimiz ise 1925 yılında açılmıştır. 2013 yılında “Stratejik Ortaklık” düzeyine yükseltilen siyasi ilişkilerimiz son dönemde karşılıklı üst düzey ziyaretlerin de katkısıyla hızla gelişmektedir.
Japonya ile Türkiye arasında geçmişe uzanan köklü ilişkilerin daha da geliştirilmesi ve Türkiye’nin tanıtımına katkı sağlamak amacıyla 2003 yılı “Japonya’da Türkiye Yılı”, 2010 yılı da “Türkiye’de Japon yılı” olarak kutlanmıştır.
Ertuğrul Fırkateyni faciasının 125. yıldönümü olan 2015 yılı içerisinde her iki ülkede çeşitli anma etkinlikleri ve ziyaretler gerçekleştirilmiştir.
Ülke Ekonomisi:
GSYİH (trilyon ABD$) 4602 Enflasyon Oranı (%) 2,4 Reel GSYİH Büyüme Oranı (%) 0,1 İşsizlik Oranı (%) 3,4 Nüfus (milyon) 127 İhracat (fob-milyar ABD$) 694 Nüfus artış hızı (%) -0,16 İthalat (fob-milyar ABD$) 817 Kişi Başına GSYİH (ABD$ SAGP) 36205 Japonya’daki Türk sermayeli firma sayısı 2
Başlıca İhracat Kalemleri: Taşıtlar (demiryolu hariç); makine, nükleer reaktör, kazan, vs.; elektrikli ve elektronik donanımlar; optik, tıp, fotoğraf vb. ile ilgili cihazlar.
Başlıca İthalat Kalemleri: Mineral yakıtlar, yağlar, damıtma ürünleri; elektrikli ve elektronik donanımlar; makine, nükleer reaktör, kazan, vs.; metaller, cüruf ve kül.
Türkiye’nin Japonya’yla İthalat ve İhracatı (milyon $)
İkili Ticari ve Ekonomik İlişkiler Başlıca İhraç Ürünlerimiz: Balık, deniz kabukluları, yumuşakçalar, omurgasızlar; halı ve diğer zemin tekstil ürünleri; tren ve tramvay dışı araçlar; hububat, arpa, un, süt preparatları.
Başlıca İthal Ürünlerimiz: Makine, nükleer reaktörler, kazan; tren ve tramvay harici taşıtlar; elektrik, elektronik ekipman; optik, resim, teknik, sağlık vs. teçhizatı Japonya, ABD ve Çin Halk Cumhuriyeti’nden sonra dünyanın üçüncü büyük ekonomisidir. Japonya, otomotiv ve yan sanayi, imalat sanayi, gıda ve altyapı sektörlerine özel ilgi göstermektedir.
31.12.2014 itibariyle ülkemizdeki Japonya sermayeli firma sayısı 193’tür. Japonya’da faaliyette bulunan Türk sermayeli firma sayısı ise 2’dir.
2002-2015/Ocak dönemi için ülkemizdeki Japon doğrudan sermaye yatırımlarının tutarı yaklaşık 1.52 milyar ABD Dolarıdır.
Türk-Japon İş Konseyinin 23. dönem toplantısı DEİK ve KEİDANREN (Japonya İş Federasyonu) ev sahipliğinde 5 Kasım 2015 tarihinde Tokyo’da gerçekleştirilmiştir.
Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) tarafından sağlanan krediler ile Haliç Köprüsü, Hasan Uğurlu Barajı ve HES, Altınkaya Barajı ve HES ile II. Boğaz Köprüsü, Marmaray gibi çok önemli projelere finansman sağlanmıştır.
Sayın Cumhurbaşkanımızın 7-8 Ekim 2015 tarihle- rinde Japonya’yı ziyareti kapsamında, 8 Ekim 2015 tarihinde ise DEİK tarafından Türk-Japon İşadamları Forumu düzenlenmiştir.
G-20 Zirvesine katılmak üzere ülkemize gelen Japonya Başbakanı Abe, 13-14 Kasım 2015 tarihlerinde ikili görüşmelerde bulunmak üzere İstanbul’u ziyaret etmiş ve Sayın Başbakanımızla birlikte, DEİK ile Japon Dış Ticaret Örgütü (JETRO) tarafından düzenlenen Türkiye-Japonya İş Forumu’na (14 Kasım) katılmıştır.
Japonya’ya Seyahat Edecek Türk Vatandaşları
Japonya ile Türkiye arasındaki “Vize Muafiyet Anlaşması” uyarınca, turizm ve iş ziyareti amacıyla Japonya’ya gelen vatandaşlarımız 3 ay süreyle vizeden muaf tutulmaktadır.
Bunlara Göz Atmak İster Misiniz?
