Venezuela’ya adını, İtalyan kaşif Amerigo Vespucci koymuştur. Maracaibo Gölü’nde kazıklar üzerine kurulmuş evler gördü ve bu topraklara “Küçük Venedik” anlamında “Veneziola” adını vermiştir.
Güney Amerika’da yer alan bir ülkedir. Resmi adı İspanyolca República Bolivariana de Venezuela olup Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti anlamına gelir. Kuzeyinde Karayip Denizi, doğusunda Guyana, güneyinde Brezilya ve batısında Kolombiya ile çevrilidir. Venezuela açıklarında Küçük Antiller adaları olan Aruba, Kurasao, Bonaire (son ikisi Hollanda Antilleri’ne bağlı) ile Trinidad ve Tobago ada devletçikleri bulunur.
Tarihi
Venezuela 1498’de Chistophes Colombus (Kristof Kolomp) tarafından keşfedilinceye kadar, ülke nüfusunu Carib yerlileri meydana getiriyordu. İspanyollar için Venezuela’nın fethi, yerlilerin şiddetli mukavemet göstermeleri sebebiyle zor ve yavaş oldu. Ülkede birçok kasaba kuruldu. Caracas 1567’de kurularak 1577’de başşehir oldu. Venezuela, İspanya İmparatorluğunun nispeten önemsiz bir parçası kabul edildiğinden diğer sömürgelerin idaresine verildi.
Önce bugünkü Dominik Cumhuriyeti olan Santo Domingo’ya, sonra Yeni Granada Genel Valiliğine bağlandı. 1776’da ABD’nin bağımsızlığını ilan etmesi ve 1789 Fransız ihtilali, bağımsızlık için bir misal teşkil etti. Napolyon’un, İspanya’ya savaş açması Nisan 1810’da sömürge devrinin sonunu getirdi. Kreollar (ülkede doğan beyazlar) İspanyol yöneticiyi azlederek bir cunta kurdular. 5 Temmuz 1811’de bağımsız konfederasyon ilan edildi.
Bu ilan kraliyet kuvvetleri ve Kreollar arasında 10 yıl devam eden bir savaşa sebep oldu. 24 Haziran 1821’de Carababo Muharebesinde İspanya’ya karşı kesin zafer elde edildi. Anlaşmazlık sonucunda 1830’da Venezuela birçok Güney Amerika ülkesini ihtiva eden konfederasyondan ayrılarak bağımsız bir cumhuriyet oldu.
1830’dan 19. yüzyıl sonuna kadar büyük krizler birbirini takip etti. Yirminci yüzyılın büyük bölümünde ülkeyi askeri diktatörler idare etti. Bunlar petrol sanayini geliştirdiler, birçok sosyal reformlar yaptılar. 1959’dan itibaren ülke demokratik seçimlerle işbaşına gelen hükümetler tarafından idare edilmeye başladı.
Essequibo sınır bölgesinde Guyana ile olan anlaşmazlık 1982’de tekrar başladı. 1989’da ikinci kez başkanlığa seçilen Pérez’in açıkladığı ekonomik tedbirler, sokak gösterilerine sebep oldu. Halk yağma işine başlayınca askeri birliklerin müdahalesi üzerine çok sayıda insan öldü. Aralık 1993’te yapılan seçimlerde devlet başkanlığına Rafael Caldera oyların çoğunluğunu alarak seçildi. Rafael Celdera 25 yıldan sonra ikinci defa devlet başkanlığına geldi. 6 Aralık 1993’te göreve başladı.
Coğrafi Konumu
Venezuela, Güney Amerika’nın kuzeyinde yer almaktadır. Ülkenin kuzeyinde Karayip Denizi, güneyinde Brezilya, doğusunda Atlantik Okyanusu ve Guyana ve batısında Kolombiya ile komşudur. Venezuela kıyı şeridi 2.718 km., Brezilya ile olan sınırı 2.199 km., Atlantik Okyanusu kıyısı 1.008 km., Guyana ile olan sınırı 743 km. ve Kolombiya ile olan sınırı 2.219 km. uzunluğundadır. Kuzey batıda Maracaibo, güney batıdan kuzey doğuya And dağları, merkezde Orinoco nehri ve güney doğuda Guayana olmak üzere dört coğrafi bölgeden oluşmaktadır. Ortalama hava sıcaklığı 1 ile 9 derece arasında değişmektedir ve en yüksek sıcaklık Maracaibo ve Los Llanos bölgelerinde 38 derece civarında gerçekleşmektedir.
Ülkenin kuzeyindeki adalar ve kıyı şeridi alçak yükseklik bölgesini oluşturmaktadır. And Dağları bölgesi ise ülkenin en yüksek alanını oluşturmaktadır. 4.978 m. yükseklikteki Bolivar Zirvesi de bu bölgede bulunmaktadır. Ülkenin batısındaki Maracaibo Gölü 13.820 km²’lik yüzölçümüyle ülkenin en geniş gölünü oluşturmaktadır.
Nüfus ve Sosyal Hayat
20.184.000 nüfuslu Venezuela halkının dörtte üçü şehirlerde yaşar. Büyük şehirleri başşehir Caracas (2.265.874), Maracaibo, Barquisimeto ve Valencia’dır. Nüfusun % 69’unu melezler, % 20’sini beyazlar (İspanyol, Portekizli ve İtalyan), % 9’unu zenciler ve % 2’sini yerliler meydana getirir. Her ne kadar melezler çoğunluğu teşkil ediyorlarsa da, beyazlar sosyal ve kültürel hayata hakim durumdadırlar. Beyazlar gelirlerin çoğunu ticaret yaparak kazanır. Melezler ve zencilerin çoğu ziraatle uğraşır veya işçidir.
Melezler ülkenin her tarafına dağılmışlardır; beyazlar şehirlerde toplanmıştır. Çoğu zenciler kuzeydeki kıyıda yaşar. Kabileler halindeki yerlilerse genellikle güneyde veya Kolombiya sınırında bulunur. Eğitim ücretsiz ve 14 yaşına kadar mecburidir. Nüfusun % 86’sı okuma-yazma bilmektedir. Başlıca yüksek tahsil kuruluşları Caracas, Maracaibo ve Mérida şehirlerindedir.
Hemen hemen herkes resmi dil olan İspanyolcayı konuşur. İngilizce, işadamları arasında ikinci bir dil olarak kullanılır. Portekizce ve İtalyanca, göç edenlerin önemli bir kısmının ana dilidir. Yerliler kendilerine has kabile dillerini konuşurlar.
Ekonomi
Venezuela ekonomisinin en temel özellikleri olarak petrole bağımlılık, yüksek enflasyon, devletleştirme uygulamaları ve uluslararası ticareti zorlaştıran kambiyo rejimidir.
The Economist’in raporlarına göre Gayri Safi Yurtiçi Hasıla artış hızı 2014’de %-3,9 olarak gerçekleşmiş olup; 2015 yılında %-5,4 ve 2016 yılı için %-13,7 daralma ya- şanmış olup 2017 yılında %-5,6 daralma beklenmektedir. 2015 yılında tüketici fiyatları enflasyonu ortalama %122 olarak gerçekleşmiş olup, yüksek enflasyon probleminin devam edeceği, 2016 yılında ortalama %424,2 olan enflasyonun 2017 yılında %339,1 olacağı tahmin edilmektedir.
Ekonomi Politikaları
Venezuela’da müteveffa Chavez’in “21nci Yüzyıl Sosyalizminin Tesisi” olarak nitelendirilen sıra dışı ekonomi-politikaları kapsamında yoğun devletleştirmeler yapılmıştır. 2002 ila 2012 arasındaki 10 yıllık dönemdeki devletleştir- me sayısı 1.168’dir. Devletleştirmenin en fazla yapıldığı sektörler; inşaat, tarım, petrol, ticaret ve gıda olmuştur.
Çok yoksul ve yoksul kesimlerin gelir dağılımını iyileştirme politikaları enflasyonun başlıca sebebi sayılmaktadır.
Ülkede uygulanan makro ekonomi politikaları, devletleştirme uygulamaları ve kambiyo rejimi; ülkede yatırımcıların ihtiyaç duyduğu ekonomik istikrarı sağlayamamakta, ülkeyi terketmelerine neden olmakta ve yeni yatırımcıların ülkeye çekilmesini zorlaştıran bir unsur olmaktadır.
Ekonomide Geleceğe Yönelik Beklentiler
Petrol gelirlerine bağımlı olan ekonomisi nedeniyle, petrol fiyatlarındaki düşüş ülke ekonomisini olumsuz yönde etkilemektedir. Diğer taraftan, özellikle son iki yıldır gittikçe artan biçimde hissedilen döviz darboğazı, kötü olan ülke ekono- misinin önümüzdeki dönemde daha da kötüleşeceğinin sinyallerini vermektedir. Venezuela’da 12 Şubat 2015 iti- barıyla SIMADI (Marjinal Döviz Sistemi – Sistema Marginal de Divisas), SICAD II piyasasının yerini almıştır.
Türkiye – Venezuela arasındaki Ticaret
2016 yılında ihracatımız bir önceki yıla kıyasla %3,5 azalış ile 18,0 milyon Dolar olarak gerçekleşirken, Venezuela’ya ithalatımız ise %39 azalış ile 65,2 milyon Dolar olarak gerçekleşmiştir.
Türkiye aleyhine gerçekleşen ithalat artışı petrol, iğne yapraklı ağaçlardan yongalar; işlenmemiş alüminyum vb. ürünlerin ithalatındaki artıştan kaynaklanmaktadır. 2016 yılı itibarıyla yolcu gemileri, demir ve çelik çubuklar, sabun, işlenmiş doğal taşlar ve inşaat malzemeleri, ilaç, kozmetik ürünleri ve prefabrik konutlar gibi ürünler Venezuela’ya olan toplam ihracatımızın önemli bir bölümünü oluşturmaktadır.
İhracat Potansiyeli Olan Başlıca Sektörler
Venezuela’nın hemen her sektörde ithalat ihtiyacı bulunmasından kaynaklanan bir avantaj söz konusu olup, ikili iş birliği anlaşması imzalanması halinde; gıda, otomotiv yan sanayi, makine teçhizat, inşaat malzemeleri, temizlik maddeleri, kimya ve ilaç sanayi ve tüketim mallarında potansiyel mevcuttur.
İki Ülke Arasındaki Ticarette Yaşanan Sorunlar
*Nakliyenin uzun sürmesi ve navlun ücretlerinin yüksek olması,
*Gümrüklerde prosedürlerin karmaşıklığı ve fazla uzun sürmesi, eksta gümrük vergisi istenmesi,
*Ürünlerin üzerine özel ambalaj ve etiket istenmesi sebebiyle ürüne ek bir maliyet yansıması,
*Venezuela’da bankacılık işlemlerinin uzun sürmesi sebebiyle para transferlerinde sorunlar yaşandığı ve ödemelerin geciktiği ve bu nedenle Türk firmaların peşin çalışmayı tercih ettikleri,
*Farklı döviz kurlarının olması sebebiyle paranın dolara çevrilmesinde sıkıntı yaşandığı,
*Venezuela’lı ithalatçı firmaların izin belgelerini almasının çok uzun sürmesi,
*Çin’in pazara yakınlığı ve Venezuela ile özel anlaşmaları nedeniyle rekabet üstünlüğü,
*Venezuela pazarına ilişkin bilgi eksikliği, konularında yoğunlaşmaktadır.
Ülkeye ziyaret etmeyi düşünen Türk Vatandaşları için önemli notlar ;
15 Aralık ile 15 Ocak tarihleri arasında gerek özel sektör gerekse kamunun faaliyetleri durma noktasına gelmekte olduğu için, bu tarihler arasında bir iş ziyareti gerçekleştirmemekte fayda bulunmaktadır. Venezuela’ya bir iş seyahati gerçekleştirecek olunduğu takdirde dikkat edilmesi gereken en önemli unsurlardan birisi, özellikle Karakas’a yapılan ziyaretlerde, havaalanından şehre transferde taksi kullanılması durumunda havaalanının resmi taksilerine binilmesinin büyük faydası vardır. Eğer ziyaret uzun sürecek ve sıkça taksi kullanılması gerekecekse bu durumda, bütün büyük otellerde sunulan şoförlü araç kiralamanın faydalı olacağı düşünülmektedir.
