Cengiz DURAN İnşaat Grup Müdürü Sintek
Betonun nitelikleri korunarak, müşterinin şantiyesine transmikserle teslim edildikten sonra, pompa veya diğer araç gereçle istenilen noktadaki kalıba yerleştirilmesi işlemine “beton dökümü” denir. Yüksek verim elde edilmesi için beton dökümü öncesi ve beton dökümü esnasında bazı noktalara dikkat edilmesi gerekir.
Soğuk havada başarılı beton dökümü yapabilmek için önceden soğuk havanın beton üzerinde etkileri iyice bilinmelidir. Beton dökülecek bölge yabancı maddelerden temizlenmelidir. Beton zemine dökülecekse, zemin uygun hale getirilmelidir. Zemin toprak veya dolgu ise, beton içerisindeki suyun zemin tarafından emilmemesi için zemin nemlendirilmelidir.
Zemin kayalık ise gevşek kısımları temizlenmelidir. Donatı, paspayı, kalıp kontrolleri yapılmalıdır. Kalıplar sağlam ve sızdırmaz olmalı, yüzeyi yağlanmalıdır. Betonun siparişe uygunluğu ve kullanım süresinin geçip geçmediği kontrol edilmelidir. Betonun yerleşimi ve bakımı için yeterli ekip ve ekipmanın olup olmadığı kontrol edilmelidir. Böylelikle işler aksamaya uğramadan yürütülebilir.
Beton dökülürken yerleştirme işlemi sırasında en önemli amaç, betonun homojen yapısını kaybetmemesi, ayrışmaya uğramadan yapıdaki yerini almasıdır. Hazır beton olarak üretilen ve tüketim alanına getirilen taze beton için, bir sonraki aşama olan yerleştirme ve sıkıştırma işlemleri, daha öncesinde geçirilen süreç kadar önemlidir. Beton kusursuz üretilmiş dahi olsa, yapıya uygun olarak yerleştirilemezse beklenen kaliteyi ve dayanımı elde etmek mümkün olamaz.
Beton dökümünden sonra beton prizini aldıktan en geç 1 saat sonra sulanmalıdır. Su kaybını önlemek için ıslak çuval, telis bezi vb. ile örtülmeli, su püskürtülerek kür uygulanmalı, bu şekilde sürekli nemli tutulmalıdır. Beton yeterli derecede katılaşıncaya kadar betonu sıcaktan, soğuktan, kurumadan, sağnak yağmurdan, selden ve yapıyı tehlikeye sokacak titreşim ve sarsıntılardan korunmalı, beton su ile an az 7 gün veya kim- yasal kür malzemeleri ile küre tabi tutulmalıdır.
Soğuk Havalarda Beton Dökümünde Alınması Gereken Önlemler
Beton dökümü sırasında ortalama hava sıcaklığının artarda üç gün süre ile +5 °C’nin altında olduğu durum döküm için soğuk hava koşullarını oluşturur. Soğuk havalarda sıcaklığın azalmasıyla çimentonun hidratasyonu yavaşlar. Yavaşlayan hidratasyon betonun dayanım kazanma hızını da azaltır. Kalıp sökme süreleri uzar. Çimento hidratasyonu sonucu ortaya çıkan ısının beton dışına yayılmaması önemlidir.
Beton Dökümü Öncesi Alınabilecek Önlemler:
- Hedeflenen kıvam için gerekli en az miktarda su kullanılmalıdır. Düşük kıvam tercih edilmelidir.
- Yüksek hidratasyon ısısına sahip çimentolar kullanılmalıdır. Düşük su/çimento oranı tercih edilmelidir.
- Beton karışım suyu ve agrega belli bir dereceye kadar ısıtılabilir.
- Prizi hızlandırıcı ve erken dayanım sağlayan kimyasal katkılar seçilmelidir. Gerekirse antifrizler kullanılabilir.
- Beton yerleştirilmeden önce, kalıpların betona temas edecek bütün yüzeyleri kontrol edilmelidir. Kar, buz ve donmuş kısımlar temizlenmelidir.
- Dökümden önce kalıba izolasyon yapılabilir. Dökümden hemen sonra da betonun açık yüzeyleri yalıtkan örtülerle örtülerek hidratasyon ısısının korunması sağlanır.
- Kritik sıcaklarda (-5°C’nin altı) kalıp ısıtılmalıdır. Beton dökülen kısımlar geçirimsiz örtü içerisine alınarak içerdeki havanın sıcaklığını en az +5°C’de muhafaza edecek ısıtma sistemi oluşturulması gerekir.
- Kalıp sökme süresi uzatılmalıdır. Beton dökümünden alınan numuneler, yapıdaki betonla aynı koşullarda kür edilerek beton dayanımı saptanmalı sonuca göre kalıp sökülmesine izin verilmelidir.
Bunlara Göz Atmak İster Misiniz?
