Betonarme Perdelerin Güçlendirilmesi İçin Bir Yöntem: Deneysel Çalışma | SintekPlus Sayı 10

ÖZET:
Bu çalışmada, dıştan çelik şerit yapıştırılarak güçlendirilen kesme dayanımı yetersiz betonarme perdelerin tersinir tekrarlanır yatay yük altındaki davranışının incelendiği deneysel bir araştırmanın sonuçları sunulmuştur. Çalışmada hedeflenen amaç, kesme dayanımı yetersiz betonarme perdeleri sünek eğilme davranışı sergileyecek düzeye çıkartmaktır. Deneysel çalışma kapsamında, dört adet ½ ölçekli perde duvar yatay tersinir tekrarlanır yatay yükleme etkisinde test edilmiştir.

Deney elemanlarının narinlik oranı (h/l, h=duvar yüksekliği, l=duvar genişliği) 1.5’tir. Bir deney elemanı güçlendirilmeden referans elemanı olarak test edilmiş, kalan 3 adet deney elemanı farklı çelik şerit düzenleri kullanılarak güçlendirilmiştir. Çalışmada seçilen çelik şerit düzenlemeleri; çapraz şerit, yatay şerit ve yatay ve düşey şeritlerin birlikte kullanıldığı birleşik düzendir.

Çelik şeritler deney elemanların her iki yüzünde simetrik biçimde uygulanmıştır. Deney sonuçlarına göre, uygulanan çelik şerit düzenlerinin tümü deney elemanlarının kesme kapasitesini, enerji tüketimini ve deformasyon kapasitesini önemli ölçüde iyileştirmiştir. Güçlendirilen betonarme perdeler, eğilme kapasitesine ulaşmıştır. Deney elemanlarında gözlenen taban kesme kuvvetine, eğilme momenti etkisinde ulaşılmıştır. Çelik şeritler kesme çatlaklarının gelişimini kısıtlamış ve yatay deformasyon kapasitesini iyileştirmişlerdir.

ANAHTAR KELİMELER : betonarme duvar, çelik şerit, tersinir tekrarlanır yük

1. GİRİŞ
   Eski binalarda, betonarme perde kullanımının yaygın olmadığı, perde duvar yerine daha uzun dikdörtgen kolon benzeri nispeten daha büyük narinlik oranına sahip taşıyıcı elemanlar bulunmaktadır. İyi tasarlanmamış ve yeterli yatay dayanımı olmayan bu eski binalarda, yatay yük alan elemanların donatılarında akmanın gerçekleşebileceği, yeterince geniş eğik kesme çatlakları gelişebilmektedir. Böylece bina depremde ayakta kalmakta ve toptan bir göçme önlenmektedir. Mevcut yapı stokundaki çok sayıdaki binanın perde duvarlarında bir dizi tasarımdan ve malzemeden kaynaklanan kusurlar bulunmaktadır. Bunlar yetersiz veya hiç sargılanmamış perde uç bölgesi, gövde donatısının yetersiz olması ve kalitesiz beton kullanımıdır. Betonarme perdelerin kesmeye karşı güçlendirilmesi betonarme yapıların depreme dayanıklı tasarımı alanında güncelliğini koruyan önemli bir konudur. Dolayısıyla, kesmede yetersiz betonarme duvarların güçlendirilmesi, depreme dayanıklı yapısal davranış geliştirilmesi için önemli bir katkı sağlamaktadır. Dıştan yapıştırılan çelik elemanlarla betonarme kolonların ve kirişlerin güçlendirilmesi sünekliği ve eleman dayanımını artıran, etkili bir tekniktir. Beton yüzeye dıştan yapıştırılan çelik elemanlarla güçlendirme tekniği etkili olmasına rağmen betonarme duvarların bu teknikle güçlendirilmesi literatürde sınırlı kalmıştır. Duvarların kesmeye karşı güçlendirilmesini konu alan ilk çalışma 1988’de Sharpe ve Ugrte [1] tarafından yürütülmüştür. Bu çalışmada, mevcut bir binanın asansör boşluğu etrafındaki perde duvarlar çelik levhalar eklenerek güçlendirilmiştir. Kayma dayanımını artırmak üzere, Elnashai ve Salarna [2] duvar boyunca belirli aralıklarla yatay çelik levhalar yapıştırmışlar ve bu güçlendirme tekniğinin kesmenin hâkim olduğu elastik olmayan davranış sergileyen duvarlara uygulanabileceğini önermişlerdir. Taghdi ve ark. [3], yaptıkları deneysel çalışmanın sonucunda, tek katlı yığma ve betonarme duvarda uygulanan çelik şeritlerle güçlendirme tekniğinin, düzlem içi dayanım, süneklik ve enerji tüketim kapasitesinde artım sağladığını belirtmişlerdir. Sunulan araştırmanın amacı, kesme dayanımı yetersiz betonarme perdelerin yatay yükler altında tersinir tekrarlanır davranışlarının iyileştirilmesi için etkin bir çelik şerit konfigürasyonunun araştırılmasıdır. Çalışmada betonarme duvarlar diyagonal biçimli (X-tipi), yatay şerit, yatay ve düşey şerit kombinasyonu olmak üzere üç farklı çelik şerit konfigürasyonu kullanılarak güçlendirildikten sonra tersinir tekrarlanır yatay yükler altında test edilmiş, test sonuçları tartışılmıştır.

2. DENEYSEL ÇALIŞMA
   2.1. Deney elemanları ve malzemeler
   Deney elemanı mevcut bir binadaki perde duvarın alt kısmını temsil etmektedir. Dört adet, ½ ölçekli, kesme yetersiz betonarme perde duvar, farklı çelik şerit düzenlemeleri kullanılarak dıştan çelik şerit yapıştırılarak güçlendirilen perde duvarların tersinir tekrarlanır davranışını araştırmak üzere üretilmiş ve test edilmiştir. Duvarların narinlik oranı 1.5’dir. Deney elemanlarının boyutları ve donatı detayları Şekil 1’de verilmiştir. Üst kiriş, 300×300 mm kesitli olup 8Ø12 boyuna, Ø10/100 enine donatı ile imal edilmiştir. Alt kiriş 400×500 mm kesitlidir. Alt kirişte, eğilme donatısı olarak 16Ø16, kes- me donatısı olarak 2Ø10/100 kullanılmıştır. Deney elemanında panel kesiti 1000×100 mm, duvar yüksekliği olan 1500 mm boyunca sabittir. Perde duvarda Ø6/250 düşey, Ø6/400 yatay donatı kullanılarak, kesme dayanımı bakımından kritik bir perde kesiti elde edilmiştir. Duvarda düşey donatı oranı xv=0.0183, yatay donatı oranı xh=0.0014 dir. Ayrıca mevcut binalarda gözlenen yetersiz sismik detaylandırmayı benzeştirmek amacıyla, yatay donatının uçları 90o bükülmüş ve perdenin her iki kenarında uç bölge oluşturulmamıştır. Perde duvarının her iki kenarına yerleştirilen 4Ø16’dan oluşan yoğun boyuna donatı ile duvarda eğilme kapasitesi artırılmıştır. Böylece duvarda güçlendirme ile karşılanacak kesme dayanımı gereksinimi artırılmıştır.

Deney elemanlarının özellikleri Tablo 1’de özetlenmiştir. Duvar-1 referans deney elemanı olup güçlendirilmeden test edilen deney elemanıdır. Diğer üç deney elemanına, epoksi yapıştırıcı ile çelik şeritler yapıştırılarak güçlendirildikten sonra test edilmiştir. Deney elemanlarında kullanılan çelik şerit düzenlemesi Şekil 2’de sunulmuştur. Duvar-2, duvarın her iki diyagonali doğrultusunda yerleştirilen 1560x200x2.5 mm boyutlarında şeritlerle güçlendirilmiştir. Duvar-3, orta noktaları arasında 280 mm bulunan 1000x100x2,5 mm boyutlarındaki yatay şeritlerle güçlendirilmiştir. Duvar-4, 1000x100x2,5 mm boyutlarında yatay ve 1500x100x2,5 mm boyutlarında düşey şeritlerle güçlendirilmiştir. Bu deney elemanında yatay şerit düzenlemesi Duvar-3 ile özdeştir.

Düşey şeritler ise eksenleri arasında 450 mm mesafe olacak biçimde Duvar-4’ün yüzeyine yapıştırılmıştır. Güçlendirilen deney elemanlarında, çelik şeritler duvarların her iki yüzüne simetrik olacak biçimde yerleştirilmiştir. Duvarın her iki yüzündeki şeritler, 10 mm çapında, 140 mm uzunluğundaki sonsuz dişli çubuklarla şerit uçları ve şeritlerin birbirini kestiği bölgelerden duvar delinerek açılan Ø12 mm çapındaki deliklerden geçirilmiş ve çubuk uçlarına sonradan bağlanan somunlarla sıkılarak yerine sabitlenmiştir. Bu sayede şeritlerin duvar yüzeyinden erken soyulması ve basınç kuvvetleri altında erken burkulması önlenmiştir.

Deney elemanlarının üretimi iki aşamada sağlanmıştır. Birinci aşamada, betonarme perde duvarın betonu hazırlanan kalıp içerisine dökülmüş ve 28 gün boyunca kürde bekletilmiştir. İkinci aşamada, elemanlar çelik şeritlerle güçlendirilmiştir. Bu amaçla ilk olarak, çelik şerit ve ankraj yerleri deney elemanı üzerinde işaretlenmiştir. Duvar kalınlığı boyunca 12 mm çapında delinmiş ve çelik şeritlerin yapıştırılacağı perde duvarın her iki yüzü üzerindeki beton örtüsü inceltilerek agrega görünür hale getirilmiştir. Sonrasında yüzey, toz ve ince parçacıklarından temizlenmiştir. Çelik şeritlerin yapıştırılacağı yüzeyler taşlanmış ve aseton ile temizlenmiş- tir. Beton yüzeye 2 mm kalınlığında epoksi yapıştırıcı sürüldükten sonra çubukların her iki ucuna yerleştirilen bulonlarla çelik şeritler duvara sabitlenmiştir. Deneysel çalışmada mevcut binalardaki beton kalitesini benzeştirmek için düşük basınç dayanımına sahip de- ney elemanları üretilmiştir. Deney elemanlarının orta- lama beton basınç dayanımı yaklaşık 18 MPa’dır. Deney elemanları Tablo 1’de özetlenmiştir. Deney elemanlarının üretiminde kullanılan donatıların, çelik şeritlerin ve epoksi yapıştırıcının özellikleri sırasıyla Tablo 2’de, Tablo 3’de verilmiştir.

2.2. Ölçüm ve Test Tekniği
Yükleme, deney ve ölçüm düzeni Şekil 3’te verilmiştir. Deney elemanları yatay tersinir tekrarlanır yükleme altında test edilmiştir. Deney elemanlarına eksenel yük uygulanmamıştır. Deney elemanı üzerinde alınan deformasyon ölçüleri için birim deformasyon ölçer tabanlı deformasyon ölçerler (LVDT) kullanılmıştır. Elastik çevrimler (akma deplasmanın 1/3 ve 2/3’ü), eğilme kapasitesine ulaşıldıktan sonra deney elemanlarına %1, %1.5 ve %2 yanal ötelenme çevrimleri tatbik edilmiştir ve her çevrim 3 kere tekrarlanmıştır.

l

3. DENEY SONUÇLARI
   3.1. Deney elemanlarının gözlenen davranışı
   Deney elemanlarına ait, kesme kuvveti-yatay öteleme eğrileri Şekil 4’te verilmiştir. Güçlendirilen tüm deney elemanlarında yatay yük taşıma kapasitesi, yatay deplasman ve enerji tüketim kapasitesi önemli miktarda artmıştır. Güçlendirilen deney elemanları eğilme kapasitelerine ulaşmış ve taban kesme kuvveti eğilme kapasitesi tarafından kontrol edilmiştir. Çelik şeritlerin uç ve orta bölgelerinde kullanılan ankrajlar şeritlerin duvar yüzeyinden erken ayrılmasını önlemiştir. Bunun sonucunda şeritler kesme çatlaklarının genişlemesini sınırlamış ve deney elemanlarının yatay deplasman kapasitesi artmıştır. Eğilme kapasitesine ulaştıktan sonra tekrarlanan çevrimlerde deney elemanlarının yatay yük taşıma kapasiteleri azalmıştır. %2.0 yatay ötelenmede deney elemanlarının kabuk betonu basınç çubuğunun alt köşesinde ezilmiş ve deney elemanları taşıma gücü- nü kaybederek göçmüştür. Deney elemanlarına eksenel kuvvet uygulanmaması diyagonal basınç göçmesi için gerekli kesme kuvveti düzeyini azaltmıştır. Böylece, daha büyük taban kuvvetleri karşısında duvarda diyagonal basınç göçmesi riski en aza indirgenmiştir. Deney sonuçlarının özetlendiği Tablo 4’un en sağ kolonunda bütün deney elemanları için basınç göçmesinin önlendiği gösterilmiştir.

Referans deney elemanında kesme çatlakları duvarın her iki diyagonali doğrultusunda yoğunlaşmış ve deney elemanı prematüre kesmeden göçmüştür. Duvar- 1’de ölçülen maksimum taban kesme kuvveti 141 kN ve bu yükte ölçülen yatay ötelenme %0.60’dür. Duvar-2 eğilme kapasitesine ulaşmış ve tersinir tekrarlanan sünek eğilme davranışı göstermiştir. Yatay öteleme ileri ve geri yükleme için sırasıyla %0.61 ve %0.68 olmuştur.

Deney elamanının duvar kenarındaki düşey donatıları akmıştır. Bu ötelenme oranlarında ölçülen yatay yükler ileri ve geri yüklemede sırasıyla 234 kN ve 224 kN’dur. %1 yatay ötelenmeden sonra deney elemanı yatay yük taşıma kapasitesi kaybetmiştir. Yetersiz sargılı betonarme duvarın her iki kenarında duvar yüksekliği boyunca aderans çatlakları gelişmiştir. %1.5’luk yatay ötelenme düzeyine basınç kuvvetleri altında temelin üstünde duvar köşelerinde beton ezilmiştir.

%2’lik yatay ötelenme düzeyinde duvar alt köşelerinde boyuna donatılar burkulmuş ve deney elemanı göçmüştür. Duvar-3 eğilme kapasitesine ulaşmıştır. Yatay deplasmanların ileri yüklemede %0.66, geri yüklemede %0.68 öteleme oranına ulaşması ile duvar kenarındaki düşey donatılar akmıştır. Bu ötelenme oranlarında ölçülen yatay yükler ileri ve geri yüklemede sırasıyla 230 kN ve 221 kN’dur.

Duvarda kesme çatlaklarına ilave, temele yakın bir bölgede şeritler arasında yatay çatlakların geliştiği gözlenmiştir. %1.0 yatay ötelenme çevrimlerinde temel üstünde duvar köşelerinde beton basınç gerilmeleri altında ezilmiştir. %1.5 yatay ötelenmenin tekrarlanan çevrimlerinde duvar temel üstünden kesmeden göçerek, yeni çatlak gelişimini önlemiş ani gevrek bir kırılma meydana gelmiştir.

Bir başka değişle deney elemanı duvar alt ucundan kesme sebebiyle göçmüştür. Duvar-4 eğilme kapasitesine ulaşmıştır. İleri ve geri çevrimde yatay ötelenme sırasıyla %0.58 ve %0.60 değerlerine ulaşmasıyla deney elemanında duvar kenarlarındaki düşey donatılar akmıştır. Bu ötelenme oranlarında ölçülen yatay yükler ileri ve geri çevrimlerde sırasıyla 234 kN ve 219 kN’dur. Düşey çelik şeritler bir anlamda perde uç bölgesi gibi panel kenarlarını sargılayarak kesme dayanımı artırmış ve geniş tek çatlak yerine birçok küçük boyutlu eğik çatlak oluşmuştur. %1.5 yatay ötelenmede duvarın alt köşelerinde basınç gerilmeleri altında beton ezilmiştir ve duvar kenarlarındaki düşey şeritler şerit uçlarındaki ankrajlar çubukların arasından burkulmuştur. Deney elemanlarının göçmeden sonra fotoğrafları Şekil 5’te verilmiştir.

4. DENEY SONUÇLARININ TARTIŞILMASI
   4.1. Deney elemanlarının dayanımı ve rijitliği
   Güçlendirilen tüm deney elemanlarında yatay dayanım referans elemana göre artmıştır. Güçlendirilen deney elemanlarının maksimum kesme dayanımları, referans elemanın maksimum kesme dayanımından ortalama %65 daha büyüktür. Güçlendirilen deney elemanları eğilme kapasitesine yaklaşık aynı yatay rijitlikle ulaşmışlar ve sünek bir davranış göstermişlerdir. Eğilme dayanımının ortalama %18’inden sonra deney elemanlarının yatay rijitlikleri azalmıştır. Ancak çelik şeritlerin duvarda kesme çatlaklarının genişlemesini sınırlaması deney elemanlarında yatay rijitliğin eğilme kapasitesine ulaşıncaya kadar kontrol edilmesini sağlamıştır. Deney elemanlarının hesaplanan kesme dayanımı ve deneysel ölçülen en büyük kesme dayanımı değerleri Tablo 5’de verilmiştir. Güçlendirilen deney elemanlarının kesme kapasitesi Vu =Vw +Vs denklemiyle (Vw: duvar tarafından taşınan kesme kuvveti, Vs: çelik şeritler tarafından taşınan kesme kuvveti) hesaplanmıştır. Duvarın kesme kapasitesi [4] denklemiyle (Acv:betonarme duvarın kesit alanı, mm2, αc:beton dayanımının duvar kesme kuvvetine olan katkısını tanımlayan katsayı, fc:beton basınç dayanımı, MPa, ρt: ayma donatısı oranı, fy:donatının akma dayanımı, MPa.)

Tablo 5. Deneysel ve hesaplanan sonuçların karşılaştırılması.

Çelik şeritlerin kesme kapasitesi hesaplanırken, beton ile çelik şeritler arasındaki aderans kaybına epoksi yapıştırıcının kayma dayanımının aşılması ile ulaşıldığı varsayımı yapılmış, ankrajların etkisi göz önüne alınmamıştır.
Çelik şerit kesitleri seçilirken yeterli yapışma alanı sağlanırken çelik şeritte akma gerilmesinin aşılmamasına dikkat edilmiştir. Çelik şeritler altındaki yapıştırıcı katmanında oluşacak kayma gerilmesi dağılımı Volkersen [5] ve L’Hermite [6] tarafından geliştirilen ifadeler kullanılarak hesaplanmıştır. Epoksi yapıştırıcının kayma modulü 2870 MPa [7], çeliğin elastisite modülü 200 GPa, betonun elastisite modülü 20 GPa [4] alınmıştır. Her şerit için eşdeğer üniform kayma gerilmesi hesaplanmış, tasarımda bu değerler kullanılmıştır. Eşdeğer üniform gerilmeler 1560x200x2.5 mm ve 1000x100x2,5 mm şeritlerde sırasıyla τ=0.35 MPa, ve τ=0.17 MPa dır.
Tablo 4’de deney elemanlarının başlangıç ve maksimum yükte rijitlikleri verilmiştir. Referans deney elemanında ölçülen başlangıç rijitliği 71.2 kN/mm’dir. Güçlendirilen deney elemanlarında başlangıç rijitliklerinin ortalaması 83.2 kN/mm’dir. Kesme çatlaklarının gelişimi deney elemanlarında yatay rijitliğin azalmasına neden olmuştur.
Deney elemanlarının tepe yükte ölçülen yatay rijitliklerin ortalaması 13.0 kN/mm’dir. En büyük taban kesme kuvveti düzeyinde deney elemanı başlangıç rijitlikleri ortalama %84 azalmıştır.
4.2. Deney elemanlarının süneklik ve enerji tüketimi
Süneklik oranları Duvar-2’de 2.75, Duvar-3’de 2.39 ve Duvar-4’de 2.83 olarak ölçülmüştür. Deney elemanlarının tükettiği enerji, Şekil 6’da sunulmuştur. Güçlendirilen deney elemanları, referans deney elemanı ile kıyaslandığında oldukça fazla enerji tüketmiştir. Güçlendirilen deney elemanlarında enerji tüketim kapasitelerinin referansın enerji tüketim kapasitesine oranları 4.60–7.10 arasında değişmektedir. Güçlendirilen deney elemanları içinde enerji tüketim kapasitesi en düşük olan Duvar-3, en yüksek olan Duvar-4’dür.

Şekil 6. Deney elemanlarının birikimli enerji tüketimi.

5. SONUÇLAR
   • Çelik şeritler kesmede yetersiz betonarme duvarların yatay tersinir tekrarlanır yükler altındaki davranışını iyileştirmiştir. Güçlendirilen tüm deney elemanları eğilme kesme dayanımına ulaşmışlardır. Şeritler deney elemanlarında sünek eğilme davranışın gelişmesini sağlamışlardır. Güçlendirilen deney elemanlarında ölçülen maksimum kayma gerilmesi referans elemandan ortalama %65 daha büyüktür.
   • Güçlendirilen deney elemanları eğilme kapasitelerine ortalama %0.70 yatay ötelemede ulaşmışlardır ve %1.0 yatay ötelenmeye kadar yatay yük taşıma kapasitelerinde azalma gözlenmemiştir.
   • Çelik şerit düzeni güçlendirilen duvarda çatlak biçimlenişleri ve duvarın göçme biçimi üzerinde etkilidir. Duvar alt köşelerinde beton ezildikten sonra tüm deney elemanlarında boyuna donatılar burkulmuştur. Eğilme kapasitesine ulaştıktan sonra yatay şeritlerle güçlendirilen duvar elemanı, tipik bir kesme göçme mekanizması [8] sergileyerek, kritik kesitte hasar yoğunlaşması nedeniyle göçmüştür.
   • Çelik şeritler güçlendirilen elemanların başlangıç rijitliği üzerinde etkili olmamasına rağmen, kesme çatlak genişliğinin çelik şeritler tarafından sınırlanması duvarın yatay rijitliğinin azalmasını kontrol altına almıştır.
   Güçlendirilen deney elemanları eğilme kapasitesine yaklaşık aynı yatay rijitlikle ulaşmışlardır. Güçlendirilen deney elemanlarında enerji tüketimi artmıştır.
   • Duvarın her iki yüzündeki şeritlerin birbirine ankrajlarla bağlanması şeritlerin beton yüzeyinden erken soyulmasını önlemiştir. Test sonuna kadar çelik şeritleri bağlayan çubuklarda herhangi bir hasar gözlenmemiştir.
   • Güçlendirme tasarımında, deney elemanı kesme dayanımının, eğilmede kesme dayanımından daha büyük olması öngörülmüştür. Salt çekme altında yapışma yüzeyinde hesaplanan kayma gerilmesi dağılımından elde edilen eşdeğer üniform kayma gerilmesi yaklaşımı güçlendirme tasarımı için uygun görünmektedir.
   

TEŞEKKÜR
Bu çalışma, TÜBİTAK-110M401 nolu araştırma projesi desteği ile yürütülmüştür. Yazarlar desteklerinden dolayı TÜBİTAK’a teşekkürlerini sunarlar.

Sinan Altın Profesör, İnşaat Müh. Bölümü, Mühendislik Fak., Gazi Üniversitesi,

Yağmur Kopraman Yrd.Doç., İnşaat Müh. Bölümü, Teknoloji Fak., Gazi Üniversitesi,

Mehmet Baran Yrd.Doç., İnşaat Müh. Bölümü, Teknoloji Fak., Kırıkkale Üniversitesi

KAYNAKLAR / REFERENCES

AYNAKLAR / REFERENCES

1. Sharpe R, Ugrte E. Seismic strengthening of PALO ALTO Civic Centre. In: Proceedings 9th world conference on earthquake engineering. Tokyo: Maruzen Co.; 1988. p. 445-50.
2. Elnashai AS, Salama AI. Selective repair and retrofitting techniques for RC structures in seismic regions. Research Report ESEE/92-2. London: Engineering Seis- mology and Earthquake Engineering Section, Imperial College; 1992.
3. Taghdi M, Bruneau M, Saatcioglu M. Seismic retrofitting of low-rise masonry and concrete walls using steel strips. J Struct Eng 2000; 126(9): 1017-25.
4. ACI Committee 318. Building code requirements for structural concrete (ACI318-05) and commentary (318R-05). Michigan: American Concrete Institute; 2005.
5. Volkersen O. Die Nietkraftverteilung in zugbean spruchten nietverbindungen mit konstanten laschenquerscnitten. Luftfahr-forschung 1938;15:41-7.
6. L’Hermite R. Use of bonding techniques for reinforcing concrete and masonry structures. Materiaux et Constructions (RILEM) 1977;56:85-9.
7. Barnes RA, Mays GC. Strengthening of reinforced concrete beams in shear by the use of externally bonded steel plates: part 2 – design guidelines. Construct Build Mater 2006;20:403-11.
8. RivaP, Meda A, Giuriani E. Cyclic behavior of a full scale RC structural wall. Eng Struct 2003:25:835-45.